Winti cultuur leeft: Jongeren en de herontdekking van voorouderlijke wijsheid

Er waait een zachte, oude wind door Suriname.
Niet zomaar een wind — het is de adem van voorouders die verhalen fluisteren, liederen meebrengen, en herinneringen wakker maken die nooit echt zijn verdwenen. Steeds meer jongeren voelen deze wind langs hun ziel strijken. Ze luisteren. Ze keren hun blik naar binnen, en tegelijk terug naar waar ze vandaan komen. 

De Verbinding met de wortels 

Jongeren in Suriname staan op een kruispunt. Hun wereld is modern, digitaal, snel. Maar diep vanbinnen groeit het verlangen naar iets dat ouder is dan steen en staal: de wortels. De Afro-Surinaamse wortels, waarin Winti geen verleden is, maar een levendige kracht. 

Steeds vaker vragen jongeren zich af: Wie ben ik eigenlijk?
Wat heeft mijn voorouder geloofd, gezongen, gevoeld?
De zoektocht naar antwoorden brengt hen terug naar rituelen, symbolen, verhalen — naar de wijsheid van grootouders en gemeenschappen. Onderzoek, zoals dat van Ryaen La Rose in Coronie, laat zien dat jongeren niet alleen nieuwsgierig zijn naar rituelen, maar ook naar hun diepere betekenis. 

🔥 Mondelinge overdracht — de stem van de gemeenschap 

Kennis over Winti is eeuwenlang gedragen door stemmen. Niet in boeken, maar in verhalen bij kaarslicht. In liederen tijdens rituelen. In fluisteringen van moeders, vaders, oma’s en opa’s. 

Sommigen groeien nog steeds op in huizen waar geesten geëerd worden, waar rituele bewassingen plaatsvinden, waar water en bladeren een taal spreken die niet in woorden past. Anderen hebben die verbinding minder sterk meegekregen — door migratie, christelijke invloeden of een stedelijk bestaan. Toch blijft die stem aanwezig. Soms zacht, soms luid. 

🌱 Hybride vormen — oude wortels, nieuwe vormen 

Winti leeft niet alleen in traditionele rituelen, maar ook in de manier waarop jongeren die rituelen opnieuw vormgeven. Ze mengen, herscheppen, herinterpreteren.
Een psalm kan naast een winti-lied bestaan. Een drumslag naast een digitale beat. Een offer kan symbolisch zijn, zonder dat de essentie verloren gaat. 

Wat vroeger heimelijk werd gedaan, wordt nu vaker gedeeld, besproken, getoond. Er is groeiende openheid — een verlangen om de schaamte en het zwijgen te doorbreken. 

📚 Educatie en media — kennis in nieuwe vormen 

Er verschijnen boeken die uitleggen wat Winti echt is — los van koloniale verhalen, los van angst of stigmatisering. Jongeren ontdekken hun tradities niet alleen via familie, maar ook via blogs, culturele projecten en sociale media.
Zo ontstaat een nieuwe laag van bewustzijn: niet alleen ritueel, maar ook historisch en cultureel. 

🌊 Spanningen en transformatie 

De weg van de jonge generatie is niet zonder spanning.
Sommigen twijfelen: Mag ik dit combineren met mijn geloof?
Anderen vragen zich af: Wat is “echt” Winti en wat is veranderd? 

Authenticiteit is moeilijk te vangen in één definitie. Winti is nooit star geweest. Het is een levend systeem dat zich door de eeuwen heen heeft aangepast — door slavernij, koloniale onderdrukking, migratie, moderniteit. Juist die beweging is onderdeel van haar kracht. 

🕯️ Wat blijft — en wat verschuift 

Wat overeind blijft, is de kern: eerbied voor voorouders, verbondenheid met natuur, rituele symboliek rond leven en dood, het zingen, het offeren, het luisteren naar de geestenwereld. 

Wat verschuift, is de vorm: rituelen zijn soms minder complex, vaker publiek, symbolischer of gemengd met andere geloofssystemen. Jongeren dragen de kennis op nieuwe manieren, soms intuïtief, soms onderzoekend, soms artistiek. 

🌿 Slot: De voorouderlijke adem 

De wind van Winti blaast niet in rechte lijnen.
Ze kringelt. Ze verandert van richting. Ze keert terug, soms in andere gedaanten, maar met dezelfde adem. 

De jongeren van nu dragen iets kostbaars. Niet alleen de taak om oude rituelen te bewaren, maar vooral om ze opnieuw betekenis te geven — op hun manier, in hun tijd, met hun stem. 

Winti is niet iets dat terug moet naar vroeger.
Winti is iets dat meebeweegt, leeft, ademt.
En wie luistert, zal horen dat die oude wind niet is gaan liggen.
Ze fluistert.
Ze roept.
Ze nodigt uit. 🌬️✨